بیماری‌هایی که مردان را تهدید می‌کند فقط مربوط به غده پروستات نیست و باید خیلی گسترده‌تر به بیماری‌های مردانه نگاه کرد.
اصولا این قشر کمتر به سلامت خود توجه می‌کنند و در بسیاری موارد در مراحل آخر بیماری به پزشک مراجعه می‌کنند. پس لازم است آگاهی‌ها درباره بیماری‌های مردان بیشتر شود تا بتوان میزان سلامت آنها را ارتقا بخشید.
آندرولوژی رشته علمی است که با عملکرد جنسی مردان در ارتباط است.
اختلالات زیر مربوط به رشته آندرولوژی می باشد؛
۱. ناباروری مردان
۲. کاهش هورمونی مردانه
۳. عقیم سازی مردان
۴. اختلالات نعوظ
۵. پیری جنسی
اختلالات فوق بصورت بسیار تخصصی تر یا به اصلاح فوق تخصصی در رشته آندرولوژی مورد بررسی و درمان قرار می گیرند.
روشهای درمانی دارویی، بازتوانی، جراحی های بسته وسبک و جراحی های کامل ترمیمی در این رشته به کمک مردان آمده تا از زندگی جنسی خود لذت ببرند و موجب تحکیم روابط خانوادگی شوند.
ناباروری مردان چیست؟
ناباروری به حالتی اطلاق می‌شود که یک فرد فعال جنسی توانایی باروری نداشته باشد. این مشکل در زنان و مردان دیده می‌شود. علت ناباروری مردان تحت تاثیر کیفیت مایع منی است و کیفیت آن به تعداد اسپرم‌ها، قدرت حرکت اسپرم و توانایی اسپرم برای لقاح با تخمک بستگی دارد.
علت ناباروری مردان چیست؟
علل ناباروری مردان چندین مورد است که برخی تحت تاثیر شرایط زندگی و یا بیماری ایجاد می‌شود و برخی بدون هیچ دلیل و به طور طبیعی ایجاد می‌شود، اما نکته‌ی مهم این است که دلایل ناباروری در مردان قابل پیشگیری و درمان هستند. عوامل ناباروری باعث کم شدن اسپرم‌ها، ضعیف شدن اسپرم‌ها، کوچک شدن و کاهش قدرت حرکت آنها می‌شوند.
عواملی که ریسک ناباروری در مردان را بالا می‌برد؟
عوامل ناباروری در مردان شامل عوامل محیطی و مواجهه‌های مضر، اختلالات مادرزادی و عوارض برخی بیماری‌ها است.
- بیماری‌هایی که باعث اختلال در عملکرد بدن و تغییر در میزان ترشح هورمون‌ها می‌شود مانند دیابت، بیماری خود ایمن مالتیپل اسکلروزیس یا ام اس علت نداشتن اسپرم مردان یا ضعیف بودن اسپرم‌ها است.
- ابتلا به سندروم‌های کلاین فلتر و سندروم کارتانژر یکی از دلایل ناباروری است.
- غده‌ی هیپوفیز مسئول ترشح هورمون جنسی است . هر اختلال در عملکرد این غده که میزان ترشح هورمون‌ها را تغغیر دهد از دلایل ناباروری مردان است.
- افرادی که سوتغذیه دارند به دلیل کمبود ویتامین‌های ضروری، اسپرم‌های قوی نخواهند داشت.
- آسیب‌های نخاعی و آسیب‌های فیزیکی و در معرض حرارت بودن بیضه‌ها از عوامل ناباروری مردان است.
- مشکلات مادرزادی در ساختار و عملکرد بیضه‌ها فرد را برای باروری با مشکل مواجه می‌کند.
- شیمی درمانی و پر تو درمانی به‌دلیل درگیر شدن اعضای دیگر بدن می‌تواند عملکرد بیضه‌ها را دچار اختلال کند.
- بروز عفونت در بدن به صورت عفونت‌های قدیمی مانند اوریون و عفونت‌های منتقله از راه تماس جنسی از عواملی است که تولید اسپرم را با مشکل مواجه می‌کند.
- مواجهه با مواد شیمیایی مضر یا فلزات سنگین مانند سرب ریسک ابتلا به ناباروری را افزایش می‌دهد.
- اعتیاد به مواد مخدر و استفاده از سیگار و قلیان با کم کردن تعداد اسپرم می‌تواند علت ناباروری مردان باشد.
- استفاده از داروهای ضد افسردگی، داروهای آرتروز و داروهای فشار خون در تولید اسپرم اختلال ایجاد می‌کند.
- چاقی نیز یکی از ریسک فاکتورها برای ناباروری در مردان است.
- واریکوسل: واریکوسل عارضه‌ای است که با تورم رگ‌های بیضه ایجادمی‌شود و تخلیه را با مشکل مواجه می‌کند. یکی از دلایل کم شدن اسپرم واریکوسل است.
سرطان پروستات
سرطان غده پروستات به‌مانند سایر سرطان‌ها، حاصل تکثیر و تولیدمثل بی‌رویه و توده‌ای سلول‌های پروستات است. در علم پزشکی، دکتر پروستات به حالت رشد و تکثیر بیش‌ازاندازه و خارج از کنترل سلول‌ها، سرطان می‌گوید. سلول‌های سرطانی هر بافت و اندام شبیه به سلول‌های همان بافت بوده اما ساختار و عملکردشان با سلول‌های سالم متفاوت است.
پروستات نام یک غده کوچک و گردو مانند رد اندام تناسلی مردان است که وظیفه آن تولید منی، تغذیه و محافظت از اسپرم‌ها است. ادرار در مسیر خروج خود از کلیه به سمت مثانه و خارج از بدن، از مجرایی در قسمت مرکزی پروستات عبور کرده و دفع می‌شود. به‌همین دلیل افرادی که سرطان غده پروستات دارند در دفع ادرار با مشکلات عدیده‌ای روبرو می‌شوند.
گرید یک سرطان پروستات
در گرید یک بیماری محدود به بافت خود غده پروستات است و در معاینه مقعدی و عکس‌برداری، هیچ تومور و علائمی تشخیص داده نمی‌شود.
گرید دو سرطان پروستات
این گرید خود به ۳ زیرگرید به ترتیب زیر دسته‌بندی می‌شود
- گرید ۲A: بیماری در حال پیشرفت است و نیمی از لوب پروستات را درگیر کرده است
- گرید ۲B: بیماری در حال پیشرفت است و هردو لوب غده پروستات را درگیر کرده است
- گرید ۲C: غده پروستات کاملاً درگیر شده و رشد توده‌ای سلول‌ها افزایش یافته است
گرید سه سرطان پروستات
گرید ۳ نیز به ۳ زیرگرید تقسیم می‌شود:
- گرید ۳A: بیماری همچنان در حال پیشرفت اما محدود به بافت پروستات است
- گرید ۳B: بیماری به خارج از غده پروستات سرایت کرده اما هنوز به بافت‌های مجاور نرسیده است
- گرید ۳C: توده سرطانی به بافت‌های اطراف و لوله‌های منی سرایت کرده است
سرطان غده پروستات گرید چهار، سرطان پروستات پیشرفته
گرید چهار شامل ۲ زیرگرید است:
- گرید ۴A: سرطان به کاملاً غدد لنفاوی و بافت‌های مجاور سرایت کرده است
- گرید ۴B: در این مرحله سرطان کاملاً پیشرفت کرده و به غدد لنفاوی و استخوان‌های مجاور رسیده است
تشخیص گرید بیماری در درمان سرطان غده پروستات بسیار مهم خواهد بود.
علائم سرطان پروستات
علائم سرطان غده پروستات با توجه به درگیر کردن مجاری ادراری بیشتر در قالب اختلال در دفع ادرار نمایان می‌شود. علائم شایع سرطان غده پروستات عبارت‌اند از:
- تکرر ادرار: تکرر ادرار یکی از شایع‌ترین علائم سرطان غده پروستات است.
- نیاز به دفع ادرار فوری: با توجه به روند پیشرفت بیماری، فرد مبتلا نیاز به دفع ادرار فوری داشته و قادر به نگه‌داشتن ادرار در مثانه خود نخواهد بود.
- ادرارهای مکرر شبانه: نیاز به ادرار کردن دو و سه‌باره در طول شب در مردان مسن بسیار رایج است و نشانه‌ای از تورم غده پروستات خواهد بود.
- مشکل در شروع به ادرار: افراد مبتلا به سرطان غده پروستات، در حالت شروع به ادرار دچار مشکل هستند.
- کاهش نیروی ادرار: افراد مبتلا به سرطان غده پروستات متوجه کاهش نیروی بیرون جهیدن ادرار و مشکل در حفظ روند ثابت دفع ادرار خواهند شد.
علل ابتلا به سرطان پروستات
علت سرطان پروستات در مردان امروزه کاملاً شناخته‌شده و از قرار زیر است:
- چاقی یا سندرمم متابولیک یا سندرم x
- بی‌حرکتی و ورزش نکردن
- مصرف بیش از حد لبنیات
- مصرف بیش از حد مواد پروتئینی
- افراط در برقراری رابطه جنسی
- خودارضایی و سرطان پروستات
- سابقه فامیلی سرطان در خانواده پدر، برادر و فامیل درجه ۲
- کهولت سن
اختلال نعوظ
اختلال نعوظ (ED: Erectile dysfunction) یک مشکل رایج در مردان است که به سختی نعوظ را بدست می آورند و یا حفظ می کنند. در حالی که ناتوانی در حفظ نعوظ در برخی مواقع، ممکن است چیزی برای نگرانی نداشته باشد، اما موارد مکرر اختلال نعوظ می تواند در زندگی شخصی و رابطه جنسی شما آسیب وارد کند.
علائم مکرر اختلال نعوظ
اختلال نعوظ یک مشکل رایج در میان مردان است و علائم و نشانه ها ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. یک مرد ممکن است بتواند برای مدت کوتاهی نعوظ داشته باشد، در حالی که ممکن است فرد دیگری ناتوانی کامل برای دستیابی به نعوظ داشته باشد.
با این وجود، کلید بهبودی اختلال نعوظ به تشخیص و پیگیری نشانه های هشدار دهنده و علائم اولیه در اسرع وقت می باشد.
سایر علایم
علائم دیگر که ممکن است مربوط به اختلال نعوظ باشد عبارتند از:
- انزال زودرس
- تاخیر در انزال
- ناتوانی در انزال
- کاهش و پایین بودن میل جنسی
- اختلال در ماهیچه های کف لگن
- تروما به لگن، مانند شکستگی لگن
- آنورگاسمی که به معنای ناکارآمدی جنسی است که مانع از رسیدن فرد به اوج لذت جنسی حتی پس از تحریک کامل جنسی می‌شود و باعث افسردگی می گردد .
- سطح پایین هورمون تستوسترون
پروستاتیت
آیا عفونت پروستات قابل انتقال است؟
پروستاتیت یا عفونت پروستات مسری نیست و در هر سنی ممکن است رخ دهد. ممکن است در مواردی، ورود باکتری از مجرای ادرار و باکتری‌های بیماری های مقاربتی (مانند سوزاک) در ایجاد بیماری پروستات دخیل باشد.
پیشگیری از التهاب پروستات
در حالت کلی، نمی‌توان صددرصد از پروستاتیت پیشگیری کرد اما موارد زیر در کاهش علائم و جلوگیری از بروز التهاب پروستات تاثیر دارند:
- رژیم غذایی و تغذیه سالم
- افزایش مصرف مایعات و اجتناب یا کاهش مصرف موادی که مثانه را تحریک می‌کنند.
- انجام آزمایش‌های بالینی
- محدودکردن مصرف الکل، کافئین و غذاهای تند یا اسیدی
- تمیز نگه‌داشتن آلت تناسلی خود و ناحیه اطراف آن
- پرهیز از نشستن طولانی‌مدت (مخصوصاً دوچرخه‌سواری)
- استفاده از گرمادرمانی یا حمام آب گرم
- انجام تمرینات کگل، ورزش‌هایی برای عضلات نگه‌دارنده ادرار در مثانه که باعث قرارگرفتن مثانه و عضلات لگن در جای مناسب خود می‌شود.
- تمرینات آرامش‌بخش مانند یوگا
- گیاه‌درمانی با عصاره‌های گیاهی مانند کوئرستین، گرده زنبورعسل و نخل اره
پروستاتیت مزمن
پروستاتیت مزمن به‌تدریج ایجاد می‌شود و می‌تواند ماه‌ها یا حتی سال‌ها ادامه داشته باشد. اگر علائم التهاب پروستات حدود ۳ ماه یا بیشتر ادامه یابد، پزشکان پروستاتیت مزمن را تشخیص می‌دهند. پروستاتیت مزمن ممکن است به درمان اولیه به‌خوبی پاسخ ندهد و بر عملکرد جنسی فرد تأثیر بگذارد.
پروستاتیت حاد
یک بیماری باکتریایی عفونتی است که می‌تواند باعث درد لگن، سوزش ادرار، تکرر ادرار و احتباس ادرار و علائم سیستمیک مانند تب، لرز، حالت تهوع، استفراغ و بی‌حالی شود.
